DOEL

Foto; Nico Blokland.

Soms zie je een foto voorbij komen waarin de tijd letterlijk stilvalt. Niet omdat er niets gebeurt, maar juist omdat er van alles aan de hand is. De contrasten: tussen beweging en stilstand, hoofdrol en bijrol, dreiging en onschuld, hard en zacht, nu en straks. Een complete foto. Dit is er één van, vind ik. Magnifiek!

Vanuit de juiste positie en op het juiste moment.

De fotograaf is mijn vriend. Hij is specialist in het observeren van mensen in bijzondere omstandigheden en componeert ze subtiel samen met het licht in een groots verband. Dat kost geduld. Hij wacht aandachtig op het ultime moment en betrapt het net als een 'fotodetective' op heterdaad.

Schiet.

En raakt hier doel met een meerlaagse foto.

Wij zien een jongen op een schommel in een eigentijds decor. Hij staat niet stil, maar vliegt ook niet. Hij zweeft even in het ondeelbare stukje tijd, tussen heen en weer. Precies op dat moment vastgelegd in een confronterend beeld dat tegelijk esthetisch is maar ook schuurt, actueel en tijdloos is. Daarom vind ik het een goede plaat. Dit kan alleen overtuigend in een grafische foto en niet in een schilderij worden vastgelegd. Geschilderd zou het gekunsteld zijn. Kitsch.

"Als we goed leren kijken, zien we meer".

Een vertelling zonder woorden.

De koelwatertorens van de kerncentrale in Doel, België, dampend, stomend, als logge betonnen monsters die uitademen. De lucht is helder, maar vol. Vol van wat we niet alleen zien, maar ook voelen. Deze imponerende techniek is amper te beheersen. Verdwijnt de menselijke maat door iets wat ons boven het hoofd groeit? In het beeld voel je de dreiging. Een formule die op het punt staat op hol te slaan, zoals in het verhaal van 'de tovermansleerling'.

Een foto die ook iets aan de kaak stelt.

En dat kind zelf is een kantelpunt in de tijd. Zweeft nog even tussen het argeloze en het bewuste. Nog net gewichtloos. Hij lijkt met de context niets van doen te hebben. Maar onwillekeurig heeft hij dat toch. Door de telelens is hij tegen de imponerende torens aangetrokken. Het objectief dat hier alles comprimeert en confronteert. Zijn wij niet allemaal zo verbonden met deze kathedralen van de economie, de witte rook en de systemen achter de schermen van ons leven?

Raakt dit de kern van fotografie?

Wat mij betreft wel. De inhoud gaat over de ondragelijke lichtheid van het bestaan. Heeft een rauwe schoonheid. De adolescent schommelt ook tegen de dijk op, alsof hij niet alleen tegen de zwaartekracht ingaat, maar ook tegen het hoge water en het industriële landschap. Een kantelpunt. Alsof hij, heel even, hoger wil reiken dan wat er achter hem oprijst.

Is dit ook de essentie van hoop? Niet wegkijken van wat dreigend is of angstig maakt, maar er dwars doorheen slingeren met een kinderlijk vertrouwen op iets dat nog groter is. Onbevangen en bevrijdend!

Of is alles subjectief ?

Ik geef toe; de inhoud van de foto is ingekleurd met mijn eigen projecties. De essentie kan anders zijn. En. Heeft zo'n beeld eigenlijk wel woorden nodig? Anders gezegd; doen alle toevoegingen, titels en omschrijvingen er juist geen afbreuk aan? Of vanuit weer een ander perspectief: Is misschien het doel van goede kunst om aan te zetten tot reflectie en een uitnodiging om aandachtig en authentiek te leven'?

Hier wordt in ieder geval iets verteld dat mij aanspreekt.

Meer zien van fotograaf Nico Blokland op Instagram;