NATUURTRANSPLANTATIE Regeneratieve geneeskunde voor de stad

Luik bij nacht

Tumor

The mountain cuts off the town from view
Like a cancer growth is removed by skill


Lyric: Firth of Fifth  Genesis


Inleiding

Gigantische metropolen in de wereld braken ellende en afvalbergen uit. De lucht is astmatisch. Wat gaat er gebeuren? Sleurt de urbanisatie het leven mee in haar val? Miljoenen soorten meetrekkend in de afgrond van de tijd? Vol verbijstering zie ik om mij heen leefgebieden met diersoorten en al verdwijnen. Lampje na lampje dooft uit. De natuur degenereert. Dooft daarmee uiteindelijk ook onze verschijningsvorm van leven op aarde uit? Sterft ze door toedoen van onze eigen kortzichtigheid en hebzucht? Sterft ze als gevolg van stedelijke tumoren? Aan onze manier van produceren, consumeren en verslaving aan groei. Fijnstof, Sociale en financiële crisissen, Broeikasgassen, Stikstof en Co2 ?

Volgt alles soms een patroon? Een wetmatigheid? Moet de aarde opbranden zoals voorspelt in apocalyptische verhalen? In vuur vergaan? Het bijbelboek Openbaringen staat er bol van. Geen pretje om aan te denken. Klimaatangst? Klimaatpessimisme? Voor mij geen optie. Wat dan?

Verdringen en negeren dan maar? Kijken naar het verre licht van het hiernamaals? De romantiek van dorpen en het platteland idealiseren. Terugtrekken in eigen spirituele bubble? Regressie? Dat is niet realistisch. Rouwen en vluchten in de laatste resten vitale natuur? Ook niet reëel. Zwijgen? Er in berusten of accepteren dan maar.  Tegen beter weten in geloven dat het goed komt? Of de realiteit onder ogen zien, aanvaarden en meewerken aan het creëren van oasen of refugia. Daar zit, denk ik, wat in...

Nadenken over de nare gevolgen van klimaatverandering en alle andere crisissen in de wereld is best zwaar.  Het gewicht ervan houdt me bezig. Het is ondragelijk actueel. Beter: Urgent. Ik moet het van mij afschrijven en er los van komen. Zoeken naar lichtpuntjes. Geloven in krachtige verhalen vol van metaforen. Verbeelding? Of 'sterke verhalen' maar zelf gaan framen? Hieronder tref je een schets van mijn gedachtengang over rouw, ontbinding en lichtpuntjes. Over het negatieve ombuigen in het positie. 

De metafoor.
Kanker is overal. Ik zie het om me heen. Binnen sluipen. Het akelige is dat het bij deze ziekte juist gaat om onze eigen cellen. Onze lichaamseigen cellen die op hol slaan en ontsporen.
Deze ziekte is geen externe vijand, geen virus van buiten of een bacterie die met geweld kan worden bestreden. Het zijn celllen van onszelf, ontspoorde stamcellen. Dat maakt kanker zo complex en ingewikkeld te bestrijden. Daarnaast is bekend dat, indien wij niet aan een andere ziekte of ongeval sterven, we altijd aan een of andere vorm van kanker zullen overlijden. Vroeg of laat. Het zit in ons allemaal. Mogelijk in de mensheid zelf als een soort tikkende tijdbom. Geldt dat ook voor onze manier van leven?

Opvallende verwantschap.
Kanker hoort bij het leven zou je dan kunnen zeggen. Zo lijkt het zeker. Opvallend is dat wat op microniveau plaatsvindt vaak ook op macroniveau te zien is. Zeg maar: de microkosmos lijkt op de macrokosmos. Wat me opvalt is dat de structuur van een kankercel ergens aan verwant is. Duidelijker: een kankercel in de mens ziet er het zelfde uit als een grote stad vanuit de ruimte. Figuurlijk dan. In overdrachtelijke zin. Dat is verbazingwekkend. Steden met miljoenen inwoners als gezwellen! Urbanisatie als dodelijke ziekte van de mensheid! 

Is deze gedachte onfris? Let op: Ik bedoel het niet letterlijk daarom bij voorbaat excuus aan stedelingen.

Ontbinding
Vanuit ruimtelijk perspectief lijkt de ongebreidelde groei van metropolen op onze planeet wel op die van een ontspoorde stamcel. De gelijkenis is frappant. Kijk eens naar de explosief gegroeide buitenwijken en wezenloze  industrieterreinen als enorme uitzaaiingen om een klein authentiek centrum. Agressieve celdeling op grote schaal. Een kankercel maakt eigen bloedvoorziening aan. Bij de steden lijkt die bloedvoorziening wel op de aanwezige infrastructuur. Er lijkt ook ontbinding en ontsporing te zijn op elk niveau. Mensen leven bijvoorbeeld in metropolen langs elkaar heen. Egoïstisch, Agressief, ADHD, Geïsoleerd maar erg dicht op elkaar.

Wat zijn de symptomen?
Problematisch is dat de stad inmiddels de natuurlijke habitat van onze eigen soort lijkt te zijn. Een soort die zich vormt en gedraagt naar stedelijke structuren zonder natuur, uiteindelijk zelf versteend en explosief.  Snelle celdeling. Als bacteriën vermenigvuldigen we ons razend snel. Samenhang ontbreekt. Ik zei het al;  individualisme en sociale ontbinding als symptoom van die snelle celdeling. Eenzaamheid naast op hol geslagen egoïsme. Geprikkeldheid, intolerantie, agressie en cynisme.

Mondiaal zaaien de steden zich ongebreideld uit over restanten natuur en over het kleinschalige dorpse weefsel. De groei van de infrastructuur erbij als verstikkend web. Wat me bovendien opvalt is dat er ook nog eens een vreemde strijd woedt tussen de hyper actieve stad en het trage platte land. Dorpen worden leeggezogen. Ik zie onrust en zelfs paniek. Bij bewoners van het platteland: De boeren. Het lijkt wel dat ze tegen stedelingen en milieuactivisme worden opgezet? Beiden zijn in paniek, slaan,  in iedergeval, alarm en zien noodzaak en urgentie.

Ze zouden beter kunnen samenwerken maar worden tegen elkaar uitgespeeld. Zo lijkt het wel. Boeren staan te protesteren met hun zware tractoren in steden. Boeren infiltreren zo wel de steden. Positief gezien: zijn dit misschien de eerste hoopvolle tekenen van stadslandbouw? 

Maar de stadsuitbreidingen zijn niet te verslaan. Dan maar infiltreren met de houding; If you cannot beat them, join them.

Terug naar het onderwerp; 

De feiten onder ogen zien.
Er is geen donker meer. De lichten in steden gaan aan, maar recht evenredig daaraan doven ecosystemen. De natuur wordt donker en eenzijdig. Ecosystemen storten in. Lichtje na lichtje doven habitats.

Denk bijvoorbeeld aan planten en dieren onder druk in versnipperde (cultuur)landschappen. 
Als het uitsterven ervan groter wordt dan van hervestigen, dan wordt de soort schaarser en uiteindelijk zeldzaam totdat die soort geheel verdwenen is. Dus eerst gebeurt het uitsterven lokaal, dan regionaal, vervolgens landelijk en uiteindelijk mondiaal. Denk aan wat gebeurt met de Duinpieper, Klapekster, Korhoen etc. Kortom: de natuur kan zich niet meer zelfstandig herstellen, decimeert en verdwijnt.

Is bestrijden een optie?
Grove stedelijke structuren overwoekeren zoals gezegd de kleinschalige natuur en het fijnmazige dorpse weefsel daarbij ook haar relatie met de aarde en haar cultuur. Ze zuigen het landschap als het ware leeg. 

Ecocide? 
Welkom in het antropoceen! Wegsnijden die tumoren dan? Bestrijding met chemokuren en bestraling is heftig: te veel bijwerkingen. Dat kan niet op steden worden toegepast. Dat zou genocide zijn.  Misdaden tegen de menselijkheid. Onmogelijk. Horror scenario's zoals holocaust en genocide zijn al te veel ingezet door onze soort. Geen denken aan. Absoluut geen optie.

Wat moeten we dan? 
We hebben als mensheid of anders gezegd 'levensvorm', een extreme complexiteit bereikt? Nu zo extreem gefragmenteerd, zo versnippert en zo hoog ontwikkeld maar uiteindelijk strompelend naar een  eindstadium? Is het misschien zelfs een wetmatigheid dat complexe systemen op hun top als vanzelf instorten? Imploderen of exploderen door externe en interne factoren.

Maar we zijn ook zelf natuur. We staan niet tegenover elkaar. Alles wat we doen is natuur. Wat we als mensheid doen is het gevolg van onze natuur. Geeft dat wat inzicht rust? Overigens bedoel ik natuurlijke processen en niet als tijdelijke verschijningsvorm.

Er is noodzaak wat te ondernemen. Veel mensen voelen de urgentie. Bewust of onbewust. 

Geen hel en verdoemenis maar handelingsperspectief. 
Somberheid en cynisme leidt tot verlamming of ontkenning. Veel mensen zeggen; dat we er toch niets aan kunnen doen. Kop in het zand. Pessimisten zijn loozers. We moeten de waarheid onder ogen zien.  Ik vind ook dat wij vooral de jeugd juist handelingsperspectief moeten geven. Daarom ga ik verder met de metafoor van de gevreesde ziekte die toch geneesbaar blijkt.

Kunnen we experimenten uitvoeren? Het lijkt erop dat de wetenschap kanker in individuen langzaam onder de knie krijgt. Dat is het voorbeeld van de lange, complexe een intensieve zoektocht naar een oplossing. Is dat dan een lichtpuntje? Stamcel transplantatie is wel veelbelovend. Daarbij kunnen gezonde cellen de genezing van zieke cellen bevorderen. Dat is een fantastische high-tech ontwikkeling in samenwerking met de natuur. Het is vooral grensverleggend!

De stad als kankerpatiënt.
Gezonde stamcellen verdringen bij stamceltransplantatie op natuurlijke wijze de op hol geslagen kankercellen. Het heet regeneratieve geneeskunde. De belofte is: Het lichaam repareren met eigen cellen. Dus: Levende pleisters plakken die aangedane plekken weer gezond maken.

Stamceltherapie  is wel een zeer complexe techniek en erg ingrijpend. Maar bij de zieke mens zijn er kansen. Met stamcellen kunnen in laboratoria zelfs nieuwe organen worden gekweekt. Daar is toekomst. Daar is hoop. Is die hoop er ook voor steden met natuurcel transplantatie?

Wat bedoel je met natuurtransplantatie?
Kunnen we diverse typen natuur zoals functionele natuur, beleef natuur, inpasbare natuur of zelfs vitale natuur transplanteren in stedelijk weefsel? Dus op een vergelijkbare manier als stamceltransplantatie injecteren in menselijk weefsel. Daarmee als het ware gezonde cellen het werk laten doen in het stedelijk weefsel. Een soort van biologische pleisters plakken? Zelforganiserende weefsels creëren die het ongezonde restaureren naar het gezonde? Dat zou mooi zijn.

Concreet: Oude aangetaste structuren, zoals verloederde en versteende wijken afbreken en vervangen door kwalitatief hoogwaardige natuur met uitstraling? Stapstenen maken? Vervolgens deze natuurlijke oasen met elkaar verbinden. Dus transplantatie van biotopen en levensvormen naar de stad. Heilzame plekken maken midden in de stad en die verbinden?

Dus oasen maken in steenwoestijnen?
Ja. Vooral experimenteren zoals de natuur zelf doet. Living labs maken. Re-creëren,  Ruimte creëren naast verdichten. Afwisselend. Groene wiggen slaan zodat de buitenruimte de stad kan penetreren. De monocultuur (woestijnen van Engels raaigras) van het platteland mogelijk zelfs uitwisselen voor hoogwaardige natuurinclusieve nieuwbouw? Daarnaast diep in het stedelijk weefsel vitale wilde natuur maken? Refugia, Ecologische eilanden, bruisende bubbels en nieuwe habitats!

De stad verbouwen als dynamisch en divers leefgebied. Symbiose met de natuur stimuleren. Zoals ons lichaam zelf een symbiose is: een samenlevingsvorm met bacteriën, schimmels, darmflora. Wij kunnen niet zonder die symbiose met onze micro-organismen leven. Steden kunnen uiteindelijk niet zonder verbinding met (wilde) natuur overleven. Dorpse weefsels met eigen voedsel voorziening en sociale structuren in de stad maken. Natuurinclusief bouwen? Natuur in de stad? Verticale bossen? Groene steden?

Samenvattend.
Transplanteren van vitaal groen naar de stad. Wat is daar bijzonder aan, bedenk ik mij?  Eigenlijk doen we het al op kleine schaal. We kweken bomen op plantages en transplanteren deze gezonde levensvormen in steden waar ze hun heilzame werking kunnen vervullen. We plakken dus al op kleine schaal pleisters. We moeten het alleen nu vooral op grotere schaal gaan doen.

Uiteindelijk zal die transformatie leiden tot een gezonde en groene leefomgeving. Steden en dorpen waar iedereen kan genieten van kwalitatieve openbare ruimten en groene oasen, waar we schone lucht kunnen inademen en in schoon water kunnen zwemmen. De mens weer verbonden met iets groters dan hemzelf..

Als gevolg daarvan verwacht ik als vanzelf de noodzakelijke gedragsverandering, verbinding en heilzame werking. Regeneratieve geneeskunde voor de stad.

Je struikelt over je ideeën. Wat ga je nu zelf concreet doen?
Samenwerken met deskundigen en mij op inzetten voor experimenten. Ik heb de opleiding Ambassadeur Leefbare Stad in januari 2020 met succes afgerond en ga daarmee serieus aan de slag.

Vooral met oasen maken binnen mijn eigen invloedssfeer. Zowel mentaal als fysiek. Netwerken activeren en effect uitoefenen in mijn directe leefomgeving en werk. Een beetje rebelleren misschien. Wie weet slaagt er een experiment waar een volgende generatie wat aan heeft.

Niets doen is geen optie.



Meer weten over stamceltransplantatie? Klik op deze link: HANS CLEVERS

P.s. Prima als je bovenstaande tekst wil gebruiken. Laat me het even weten en doe het vooral beter dan ik heb gedaan.