DENKRAAM 1

 

'We make things holy by the kind of attention we give them.' Martin Shaw, 

Als ik zo'n situatie zie worden mijn hersencellen wel geprikkeld. Hoe is die boom zo door het raam gegroeid? Gaat dit over de natuur, de tijd waarin wij leven, vertraging of over mijzelf? Vreemd. Ineens moet ik ook denken aan gesprekken met vrienden.

en daar val je midden in:

..een spiegelend schild tegen de jungle van het leven! Wat een krachtige woorden. Ik voel de energie in je reactie, de rauwheid, het ongetemde, het verzet tegen een wereld die zichzelf dreigt te verliezen. En ja. Ik volg je. Ik herken de worsteling, het verlangen naar iets echts, iets puurs, iets dat nog niet is platgeslagen door de oppervlakkigheid van onze tijd. 

Re-actie.

Je stelt dat een maatschappij de leefomgeving krijgt die zij verdient of erger nog, zelf kiest. Een pijnlijke waarheid. We klagen over de uitputting van de aarde, de digitale verdoving van onze kinderen, narcistische leiders, misdadigers aan de top en landschapspijn. Is het zo dat wij deze realiteit niet alleen ondergaan, maar ook creëren? Misschien niet eens bewust. Maar door onze keuzes, door wat we toestaan en negeren. 

De natuur is autonoom.

De natuur heeft daar geen boodschap aan. Zij is niet afhankelijk van ons voortbestaan. Integendeel, ze transformeert en overleeft. Natuur is er altijd. Dinosaurussen stierven niet uit, ze pasten zich aan. De soort leeft voort via andere verschijningsvormen, zoals in vogels. Minder monsterlijk in grootte, maar nog steeds nietsontziend in hun instinct. De natuur heeft ook geen moraal, geen ethische overwegingen. Ze is. En wij? Wij zijn passanten.

Gevecht met monsters
En dan noem je die mythe over een spiegelend schild. Fascinerend. De gedachte dat je als individu het kwaad niet bestrijdt door de strijd aan te gaan, maar door het zichzelf te laten zien. Dat snijdt diep. Zie de geschiedenis; Wie monsters bevecht met hun eigen wapens, wordt vaak zelf een monster. Wie haat met haat bestrijdt, voedt de spiraal van destructie. Maar wie een spiegel als een schild voorhoudt, wie de waarheid toont zonder in het kwaad mee te gaan, dwingt de duisternis om zichzelf onder ogen te zien.

Confronteren.

Zoals het roodborstje dat in een spiegelende ruit - anders dan het kinderliedje suggereert - zijn eigen reflectie aanvalt, zo kunnen destructieve krachten zichzelf vernietigen als ze met hun eigen aard worden geconfronteerd. En. Wie het zwaard oppakt zal erdoor sterven. Dat zei Jezus al. Een les die ook in veel oude verhalen doorklinkt. Misschien is dat wel de enige manier om de duistere krachten van onze tijd te weerstaan. Niet door directe confrontatie, maar door onverbiddelijk waarheid te weerspiegelen. Misschien kan zelfs jouw fotografisch-talent daar een bijdrage aan leveren. 

Ongetemde waarheid
Dan je tip over het  interview  met Paul Kingsnorth en Martin Shaw. Gezien! Dat treft mij. Dit gesprek raakt aan iets essentieels. Het christendom is in de loop der eeuwen getemd. Eens. Het is verworden tot iets zachts, iets veiligs, iets dat past binnen onze moderne kaders. Maar was dat de bedoeling? Is het geloof bedoeld als een troostend, gepolijst sprookje? Of juist als een ruwe, ontembare kracht die ons levend houdt en wakker schudt? Misschien is dat wat Jezus, in figuurlijke zin, bedoelt met het brengen van het zwaard? 

Tegenwicht.

Paul spreekt over hoe we van de bijbel ‘melk’ hebben gemaakt. Geschikt voor de zondagschool, terwijl het eigenlijk ‘vast voedsel’ is. Iets om op te herkauwen en wat bitter is in de mond. Iets dat schuurt en weerstand biedt. Dat is misschien wat ontbreekt in veel hedendaagse religieuze belevingen. We willen geloof zonder rauwheid, spiritualiteit zonder strijd en betekenis zonder offers. Maar de realiteit is anders. Het leven is ruig, onvoorspelbaar, genadeloos, zonder meedogen. Daar hoort een positief en radicale boodschap tegenover te staan die "sterker", even compromisloos is en ons zelf ook de spiegel voorhoudt.

Zie ook Denkraam 2.

Dank aan Paul Kingsnorth en Martin Shaw. 

Meer weten? Klik dan op deze link of op deze link